Ekstra ısı tutan gazların miktarını insan aktivitelerinin artırdığı düşünülüyor. Bu gazlardan başlıcası karbondioksit (CO2). 2100’e dek 1.4 ile 5.8°C arası ısı artışı olacağı tahmin ediliyor. Isı artışı dünya yüzeyinde eşit dağılmayacak. Okyanuslar daha az ısınırken, karalar daha çok ısınacak.
Küresel ısınmadan gözlerimiz de olumsuz payını alacak. Şu göz hastalıkları global ısınma sonucu daha çok görülecek:
Gözdeki mantar enfeksiyonları
Gözümüzün renkli kısmı üzerindeki saydam tabaka korneadır. Sıcak iklimlerde örneğin güney Hindistan’da korneanın mantar enfeksiyonları (fungal keratit) yaygındır. Isınmada ortalama 3°C’lık bir artışla mantar enfeksiyonları, Türkiye’de de daha sık izlenebilir.
Trahom
Trahom, geçmişte ülkemizde özellikle doğu bölgelerimizde ciddi ve yaygın bir problemdi. Görme kaybına yol açabilen trahom hastalığı, hijyen yetersizliği sonucu yayılır. İklimin ısınmasıyla trahom tekrar hortlayabilir.
Katarakt
Katarakt gözümüzdeki lensin saydamlığını kaybetmesidir. Güneş çarpması geçirenlerde erken katarakt gelişmesi riski olduğu biliniyor. Sıcaklıkta 10°C’lık bir artış, lenste katarakta yol açan kimyasal reaksiyonları 2 kez artırmakta.
Gözümüze ultraviyole radyasyonunun olumsuz etkileri
Atmosferdeki ozon tabakasının incelmesi sonucu, güneşten daha fazla ultraviyole ışını dünyamıza ulaşmakta. Antartika üzerindeki ozon deliği 1980’lerde farkedildi. Ve bu delik gittikçe genişliyor. Ozon tabakasının delinmesinin sebebi insan yapımı holokarbonların (soğutma, kimyasal çözücüler, diğer endüstriyel kullanımlar) aşırı tüketimi. Montreal protokolü ve diğer uluslararası anlaşmalara tüm ülkeler uyarsa, ozon deliği küçülecek ve 60 yıl içinde kapanacak.
Ultraviyole radyasyonu artışı cildimizi, bağışıklık sistemimizi ve gözlerimizi etkileyecek.
Ultraviyolenin artıracağı göz hastalıkları
- Fotokeratit: Korneanın en üst tabakasında harabiyet. Bu durum karda fazla güneş ışığı yansımasında da görüldüğü için “kar körlüğü” olarak bilinir.
- Klimatik droplet keratopati: Korneada gri bir renk değişimi olur, görme azalır.
- Pterjiyum: “Göze et yürümesi” olarak bilinir.
- Pinguekula: Göz akının üstündeki zarda (konjonktivada) dejenerasyondur. Türkiye gibi güneşli ülkelerde zaten sıktır ancak UV ile ilişkisi kesin olarak ispatlanamamıştır.
- Konjonktiva kanserleri: Konjonktiva kanserlerinde artış olabilir.
- Katarakt: Ultraviyolenin kataraktla ilişkili olduğu bilinmektedir.
- Uvea melanomları: Gözün arka kısmındaki kanserlerde de artış beklenebilir.
- Yaşa bağlı makula dejeneransı (yaşa bağlı sarı nokta hastalığı): İleri yaşlarda görme kaybının en önemli sebeplerinden biri olan bu hastalığın ultraviyole ile ilişkisi tam olarak ispatlanamamakla birlikte, olası olduğu düşünülmektedir.
